Khôi phục lễ hội Chá Mùn
Cập nhật ngày 29/01/2018
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa VIII về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, những năm qua cùng với việc chăm lo thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, huyện Lang Chánh luôn coi trọng việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có lễ hội Chá Mùn của đồng bào dân tộc Thái đen ở xã Yên Thắng (Lang Chánh).
Nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ trong lễ hội Chá Mùn.
Lễ hội Chá Mùn là một hoạt động văn hóa tín ngưỡng của người Thái đen. Tổ tiên của người Thái đen từ xa xưa đều tin vào ông Then trên trời, vì ông Then là nhân vật có quyền tối cao làm được tất cả mọi việc, trong đó có sự sống của vạn vật. Trong lễ hội, lễ vật cúng là những sản vật tự nhiên như hoa, quả, xôi, thịt lợn, thịt gà...Ngoài ra, trong lễ hội còn phải có cây bông được trang trí những bông hoa, các con vật, như chim, cá, gà được các nghệ nhân làm từ cây nứa.
Lễ hội Chá Mùn thường có 4 bước. Bước 1 là khâu chuẩn bị, bước 2 là đón thần linh, bước 3 các hoạt động lễ hội, bước 4 kết thúc lễ hội. Các hoạt động của lễ hội đều hàm chứa những giá trị văn hóa phi vật thể và vật thể, được thể hiện qua các câu từ, âm nhạc, điệu múa cách điệu hình ảnh các con vật, các loài hoa trang trí trên cây bông. Chủ buổi lễ là thầy lang được người dân tín nhiệm và là người chữa khỏi bệnh cho nhiều người. Với lòng thành kính, đồng bào dâng lên trời đất những sản vật do chính họ làm ra, đồng thời cầu mong thần linh phù hộ để sang năm mới mọi nhà khỏe mạnh, hạnh phúc, mùa màng bội thu. Trong lễ hội người dân còn trình diễn những trò chơi, trò diễn độc đáo như ném còn, bắn nỏ, đi cà kheo...cùng những làn điệu dân ca được hát, múa xung quanh cây bông tạo nên không khí vui tươi, rộn ràng...
Thông qua lễ hội, người dân gửi gắm những ước vọng lớn lao về cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc và cũng là dịp để người dân giao lưu văn hóa, văn nghệ, qua đó vun đắp, gìn giữ những nét đẹp về phong tục, tập quán, tín ngưỡng cũng như ứng xử trong cộng đồng. Việc khôi phục lễ hội Chá Mùn là điều kiện thuận lợi để huyện Lang Chánh quảng bá, giới thiệu nét văn hóa của cộng đồng người Thái đen tới đông đảo nhân dân trong và ngoài tỉnh, góp phần phát triển sản phẩm du lịch độc đáo trong chuỗi các sản phẩm du lịch văn hóa trên địa bàn.
Báo Thanh Hóa