Tên di sản : Di tích cách mạng Hang Lộc Thịnh (Hang Chùa, hang Cộng Sản, hang Ngân Hàng)
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 69/QĐ – CT
Giới thiệu
Hang Cộng Sản thuộc làng Đồng Trôi và Hang Ngân Hàng thuộc làng Cò Chè, hai làng này đều nằm trên vùng núi địa bàn xã Lộc Thịnh.
Hang Cộng Sản nằm phía Tây chân núi Bái Mạ thuộc hướng Đông Nam làng Đồng Trôi, phía Đông giáp xã Yên Lâm (Yên Định), phía Tây cùng dãy núi với Hang Cộng Sản giáp Cẩm Tâm (Cẩm Thuỷ), phía Nam giáp Nông trường 61, phía Bắc giáp làng Lộc Nam (Lộc Thịnh).
Hang cao 4m, rộng 5m, dài 30m, có ngách thông ra phía Bắc, khi cần có thể thoát ra hướng này. Hiện nay phía trước hang có bãi đất bằng phẳng với diện tích 16 ha, nhưng trước đây là rừng tre gai. Cách hang 300 về phía Nam có đường quốc lộ chạy qua. Trong kháng chiến, hang là nơi cất giấu vũ khí, cách hang 200m là kho xăng dầu, trong lòng hang có bàn đá rộng có thể ngồi hội họp, nghỉ ngơi.
Hang Ngân hàng nằm ở núi Mèo theo hướng Tây Bắc, thuộc phía Đông Nam làng Cò Chè - Lộc Thịnh. Phía Đông giáp Nông trường 61, phía Tây giáp làng Ngã Hón và xã Cao Thịnh, phía Nam giáp xã Cao Thịnh, phía Bắc giáp làng Cò Dừa với diện tích 200m2, từ dưới đất lên đến cửa hang 225m, cửa hang cao 6m, chiều dài 60m, chiều ngang 25m, trong hang có 3 cửa: 1 cửa Đông, 2 cửa Nam và 3 cổng trời. Từ trên xuống, trước cửa hang có một hồ nước 2000m2 và 1 cánh đồng 42 ha. Trong hang có nhiều nhũ đá, san hô và một giếng dá có nước quanh năm. Đây là nơi in ấn tài liệu, phát hành tiền của Nhà nước Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp.
Hang Chùa nằm gần sát vị trí hang Đụp diện tích hang 1000m2, cửa hang rộng 5m, chiều dài 40m, chiều ngang 15m. Trong hang có nhũ đá san hô. Từ xưa, dân trong vùng đã dùng hang này để lễ phật. Trước đây có 12 pho tượng Phật bằng gỗ và nhiều đồ thờ, dân làng Cò Chè lấy ngày 15 tháng Giêng âm lịch làm ngày hội truyền thống, tổ chức lễ hội dâng hương và sinh hoạt tâm linh. Hang Chùa, theo xác minh của đồng chí Bùi Văn Định bí thư chi bộ xã Lộc Thịnh thời kỳ 1950 - 1953, trong kháng chiến chống Pháp là kho cất tiền của Ngân hàng Liên khu 3.