Tên di sản : Đình Làng Gạo (Cụm di tích lịch sử và thắng cảnh Bỉm Sơn)

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : 57-BT/QĐ

Giới thiệu

Đình Làng Gạo (xã Hà Lan).

Làng Gạo còn có tên chữ là Phú Điền Đoài (hay còn gọi là Đoài thôn), chỉ cách Đồi Ông khoảng hơn 1 cây số. Tương truyền đây là khu vực kho lương của quân Tây Sơn. Tại khu vực Đình Làng Gạo, tướng quân Tây Sơn (có thể là vua Quang Trung) đã gặp gỡ các vị bô lão và nhân dân trong làng để động viên khích lệ sự tham gia đóng góp của nhân dân.

Ngôi đình hiện nay còn lại mang hoàn toàn kiến trúc của thời Nguyễn, gồm 5 gian rộng. Hậu cung là nơi thờ các vị thần Thành Hoàng (trong đó có Thái úy Tô Đại Liên – tức Tô Hiến Thành và nhiều vị có công với làng, với nước như Tống sơn quốc sư, Nuôi Nhị, Nuôi Nguyễn, Chương Tấn, Nuôi Nhị, Nuôi Nguyễn ở Chương Tấn, Nuôi Út chàng Càn, Tả Bác Trinh, Hữu Bác Nỗi, Bán Thộ thượng trụ quốc công, Lực Hành Ngân Đạo,…). Hiện nay, làng còn giữ được nhiều sắc phong cho các vị thần này.

Đình Làng Gạo, kiến trúc phổ biến như các làng nông thôn Việt Nam. Hiện tại, các mảng kiến trúc gỗ không còn gì. Dù sao thì đây cũng là trung tâm sinh hoạt văn hóa tinh thần của làng Gạo (phủ Điền Đoài) – nơi từng ghi nhiều dấu ấn kỉ niệm với quân đội Tây Sơn trong những ngày chuẩn bị đại phá Tây Sơn và người dân ở đây đã biểu hiện được tinh thần yêu nước.