Tên di sản : Đền thờ Trịnh Tất Đạt
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 4143/QĐ-UBND
Giới thiệu
Từ đường họ Trịnh - Trịnh Tất Đạt được xây dựng trên thửa đất số: 851, với diện tích 568m2 (có chiều dài 30m, chiều rộng 18m). Đền hướng Nam, khu vực bảo vệ bất khả xâm phạm.
Phía Đông giáp thửa đất 852/772m2
Phía Tây giáp đường làng và thửa 849/416m2
Phía Nam giáp thửa 980/2.536m2 và thửa 891/464m2
Phía Bắc giáp thửa đất 850/248m2 và thửa 862/3520m2 (Theo bản đồ xã Vĩnh Minh vẽ ngày 30 tháng 9 năm 1985, tờ số 3)
Mặt bằng di tích: (diện tích xây dựng cơ bản):
Chiều dài: 6,5m, chiều rộng 4,8m, với diện tích xây dựng là: 31,2m2. Gồm một ngôi nhà 3 gian hẹp là ngôi hậu điện, ngôi tiền điện bị hỏng, hiện còn nền móng, trước tiền điện có sân, xung quanh khu vực có tường bao khuôn viên.
Bài trí đồ thờ:
Đồ thờ ở đây tương đối phong phú, có đại tự, câu đối, long ngai giao Ỷ Thần vị, hòm sắc, sắc phong và các đồ Thờ. Bài trí ba ban dọc từ trên xuống dưới. Ban trên thờ các vị tiên tổ họ Trịnh như: Sùng Khánh, Sùng Chính, Sùng Thiện đến Đình Dục, Đình Hựu, Phúc Kính, Phúc Thọ, rồi đến Đình Lộc, Đình Dung, đến Đình Mạo, Tất Tố...Những người có công lao: Trịnh Tất Đạt, Trịnh Đường Liêm (Vĩnh Trai), Trịnh Đường Thọ.
Quá trình xây dựng từ Đường: Từ Đường xây dựng từ thời Lê Trung Hưng sau khi cụ sùng Khánh mất năm 1720, đến năm 1786 khi ông Trịnh Tất Đạt về quê An Tri. Theo gia phả ghi “Góp công của sửa chữa Đại Tôn - Từ đường 3 gian bằng gỗ lợp ngói gạch hoàn bị kiên cố làm nơi nghìn năm hương khói, phụng tự. Từ đường giao cho chủ tự trông coi gìn giữ.
Ở gian giữa từ đường hợp từ Thủy Tổ Sùng Khánh Công, Sùng Chính Công, Sùng Thiện Công ở ban trên. Ban dưới thờ các ông: Tất Tố, Tất Đạt, Đường Liêm, Đường Thọ.
Ở gian bên hữu Từ đường thì các bậc Tiên lão đã thọ từ 60 tuổi trở lên.
Ở gian bên tả thờ các bậc Tiên hiền của họ có khoa mục, có chức, có đức, có tuổi thọ ở trên.
Hiện vật trong di tích Từ đường họ Trịnh – Trịnh Tất Đạt:
Hòm sắc, ống sắc, Long Ngai giao Ỷ Thần vị
Hòm Mục vị gồm 3 hòm
Bộ Ngũ sự bằng đồng: Lư Hương, hai nến, hai hạc đèn.
Lư cao: 0,50m; Hao hạc cao: 0,36m, Hai nến cao: 0,38m
Bình Hương đồng, đường kính: 0,10m, cao: 0,21m
Bình hương đồng, đường kính: 0,11m, cao: 0,135m
Lư hương đá cao: 0,32m, tai rộng: 0,27m
Lư hương đá, cao: 0,32m, tai rộng: 0,25m
Lư hương đá cao: 0, 32m, tai rộng: 0,26m
Hai ống hương, ống hoa
Hai mâm bồng
Năm Đài (loại nhỏ)
Giá chuông và chuông lệnh
Giá trống và trống lệnh
Đôi câu đối
Bộ cờ
Bức biển “Trịnh”
Sắc phong thời Lê
Sắc phong thời Nguyễn
Hai bản gia phả (một bản thời Lê - một bản thời Nguyễn).