Tên di sản : Đền thờ Lý Nhật Quang

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : Số 4287/QĐ-UBND

Giới thiệu

Ngôi đền thờ hiện nay được tôn tạo lại trên thửa đất 76/1516 tờ bản đồ số 03 duyệt ngày 18/03/1996. Về cơ bản ngôi đền tôn tạo trên nền móng xưa cũ. Đền vẫn quay hướng Tây nơi có núi Rồng – Sông Mã.

Địa thế ngôi đền hết sức thoáng đãng, từ xưa khu đất này đã được chọn dành riêng cho các công trình công cộng của làng Nội Tý. Trước cửa đền là giếng làng quanh năm có mạch nước sông Mã, sông Ngu không bao giờ cạn.

Phía Nam đền là khu hồ ao làng, vừa là khu sinh thái tạo không khí mát mẻ cho đền vừa là nơi thoát nước cho khu đền bao giờ cũng khô ráo.

Phía Bắc đền là đê sông Ngu rồi đến Đồng Bãi sông bao la thoáng mát. Sau đền, phía Đông là toàn bộ làng Nội Tý cổ xưa bình dị.

Đền thờ hiện nay mới tôn tạo được phần hậu cung chuôi vồ rộng 4m, dài 8,50m. Kiến trúc hậu cung theo kiểu tường hồi bít đốc có lá lật ở bốn góc và có hai con kìm ở bờ nóc. Mặt trước hậu cung đắp nổi hình hổ phù có gắn mảnh gốm trang trí. Phần nội thất xây cuốn vòm cho trần cao rộng thoáng. Hậu cung là nơi đặt hương án và long ngai, tượng thờ Đại tướng quân Lý Nhật Quang.

Nhìn chung, kiến trúc hậu cung đền khá chắc chắn vững vàng, đường nét mạch lạc, tôn nghiêm. Tuy nhiên, phần tiền đường chưa được tôn tạo nên ảnh hưởng đến quy mô kiến trúc của ngôi đền có giá trị này.

Trong số những hiện vật lưu giữ ở đền cần chú ý đến một chiếc bàn cổ dùng bày đồ lễ trong đền. Ở cả hai cái bàn theo chiều dọc phía dưới mặt bàn đều chạm mỗi bên một hình rồng “Lưỡng long chầu nhật”. Theo nhận định có thể chiếc bàn có niên đại thế kỉ XVIII. Đây là một trong những hiện vật có tuổi tương đối cao còn lại ở đền Lý Nhật Quang cần được bảo vệ tôn tạo.

Thống kê hiện vật trong di tích:

Hương án thờ.

1 tượng thờ Lý Nhật Quang.

1 Long ngai.

1 bàn thế kỷ XVIII.

1 hộp đựng sắc phong.

1 tượng thần phả - văn tế làng Nội Tý chép năm Bảo Đại thứ 13.

Các đồ thờ tự khác.