Tên di sản : Đền thờ Lê Tĩnh Án

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : Số 3332/QĐ-UBND

Giới thiệu

Toạ trên vị trí rộng rãi, bằng phẳng giữa đồng khoai xung quanh là làng xóm, đền có cấu trúc hình chữ tam gồm chính điện, trung đường và hậu cung.

Gian chính điện: Làm theo lối 3 gian 2 chái và hiên, gian có chiều rộng 8,3m; ngang 12,1m gồm 6 hàng cột, 2 hàng cột của 2 gian đầu cách nhau 2,3m; riêng gian giữa là 3,5m có chiều rộng 2,3m; dài 2,5m phía trước có 2 cột đỡ 2 đầu vì gian giữa. Ba chuông cửa bức bàn gỗ đều cao 2,7m, riêng cửa giữa rộng 3,5m; hai cửa bên là 2,3m. Gian chính giữa treo bức đại tự: "Hữu tất hàng"

Tạm dịch: Hưng thịnh mãi.

Phía dưới là đôi câu đối treo trên 2 cột chính:

                                                  Thiên cổ chưng thường tôn thần tại

                                                  Vạn thế lưu truyền tổ tôn hưng.

Tạm dịch:

                                                 Nghìn năm vẫn tôn là chính thần

                                                Vạn đời sau lưu truyền là vị tổ.

Gian trung đường: chiều ngang 5,9m; dài 5,1m gồm có 4 cột được nối với 2 vì gian tiền đường qua hệ thống xà dọc để đỡ phần mái.

Phía trên chính giữa có bức đại tự: "Sơn hải đức".

Tạm dịch: Đức rộng như biển, cao như núi.

Phần dưới là đôi câu đối:

                                                Mục xuất thiên chi do hữu bảng

                                                Thuỷ lưu vạn phái tổ tòng nguyên.

Tạm dịch:

                                               Cây mọc tại gốc

                                               Nước phát tại nguồn.

Hương án thờ được sơn son thiếp vàng, chạm trổ cầu kỳ hình tứ linh, tứ quý, dài 2,1m, rộng 1,4m, cao 1,2m trên đặt long ngai giao ỷ, 2 hạc thờ, 1 bảng chúc văn, bát hương, chân nến, mâm bòng và nhiều đồ thờ khác.

Gian hậu cung: Được làm từ những năm 70 thế kỷ trước, có chiều rộng 3,7m; dài 3,34m, bộ hoành bằng luồng bị mối mọt, ngói vỡ, giột nóc cần phải sửa chữa nên chưa được đưa vào sử dụng, đồ thờ được đem về gian trung đường để bảo vệ.

Toàn bộ khung chịu lực gồm 28 cột, mỗi cột 2,7m tính từ bụng xà, chiều cao tới nóc đền là 7,8m. Phần mái được kết cấu 2 tầng mái theo lối chồng diêm, 4 bên để ô thoáng cách điện hình hoa lửa. Mặt trước trên bức diêm được đắp 4 chữ: "Quang tiền dư hậu" (Tạm dịch: Sáng tới mai sau).

Trên đỉnh nóc đắp đôi rồng chậu hoa lửa; mỗi tầng mái có 3 tàu mái, đường giao nối của mỗi tàu mái được đắp cong trang trí bằng đầu rồng cong lên ở điểm cuối.

Thống kê hiện vật:

Hiện vật cũ còn lại:

01 sắc chỉ năm Cảnh Hàng 38 (1777).

01 sắc phong năm Cảnh Hàng 39 (1778).

01 sắc phong năm Khải Định thứ 2 (1917).

01 hòm gỗ dựng sắc cao 0,14m, dài 0,45m, rộng 0,37m.

01 long ngai giao ở cao 0,75m, rộng 0,54m.

02 mâm bằng cao 0,33m, đường kính 0,48m.

02 chân nến gỗ cao 0,44m.

01 chân đèn gỗ cao 0,44m.

01 bức đại từ tiền đường rộng 0,65m, dài 1,46m.

01 bức đại từ trung đường rộng 0,58m, dài 1,37m.

01 bảng chúc văn khắc gỗ cao 0,35m, dài 0,38m.

Hiện vật mới cung tiến:

02 hạc thờ cao 0,38m.

01 bình hương sứ cao 0,15m, đường kính 0,32m.

02 câu đối cao 0,82m, rộng 0,25m.

Bộ chấp kích, trống, chiêng, tàn lồng, phất trần,...