Tên di sản : Chùa Trào Âm

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : Số 4280/QĐ-UBND

Giới thiệu

 Xưa chùa có quy mô kiến trúc khá đồ sộ, hình chữ nhị.

Từ ngoài vào có bốn bức binh phong, có bệ thờ ở các chúng sinh – hai ông võ sĩ được tạo tác bằng khối đá lớn trong tư thế đứng trấn giữ hai bên tả, hữu lối ra vào. Tiếp đến cổng chính (Tam Quan) có hai tượng hộ pháp trong tư thế đứng gác uy nghiêm. Bên phải Tam quan là phần Tháp Mộ nhà sư Trung Dũng. Tiếp đến 5 gian tiền đường nơi tiến hành nghi lễ. Qua tiền đường tới khoảng sân được bố trí hai nhà dải vũ bên phải, bên trái là nơi nghỉ ngơi của khách. Hòn non bộ giữa sân với cảnh núi rừng, sông nước tươi đẹp có ba chiếc cầu nối liền núi non bộ với sân Chùa. Trung đường có quy mô kích thước tương tự tiền đường, đây là không gian rất linh thiêng, gian chính giữa thờ chánh Mẫu, tam phủ, tứ phủ, hai gian hai bên (4 gian) thờ Đức Ông, Đức Bà, Thổ Công, thổ Phân Đại Vương, Hậu cung nối liền Trung đường tạp thành kiểu kiến trúc “chuôi vồ” chữ Đinh truyền thống được bố trí phía ngoài, chính giữa thờ Cửu Thiên huyền nữ, hai bên tả, hữu thờ vị sư tổ Minh Lãng và Trung Dũng – phía trong cùng nơi thờ Tam Bảo Phật ngự ở trên cao bao quát toàn bộ không gian chùa phía trước.

Chùa Trào Âm gồm quần thể kiến trúc rất hoàn chỉnh, được bố cục chặt chẽ, hợp lý về mặt bằng tổng thể, thể hiện khả năng tư duy khóa học về kiến trúc của tổ tiên chúng ta. Vị trí các bàn thờ (Phật – Tiên – Thánh) đã được nhân dân ta tiếp thu dung hòa trong một không gian chung của chùa. Thật điển hình cho tư tưởng “Tam giáo đồng tôn”. Dân tộc ta đã chủ động tiếp thu văn hóa nhân loại (phật giáo) vào văn hóa dân tộc (thờ Tam Phủ - Tứ Phủ) để sáng tạo nên văn hóa Việt Nam đặc sắc.

Hiện vật:

Tại gian chính điện có tượng bà Tượng Thiên Huyền nữ được tạo tác bằng chất liệu gỗ với dáng vóc người phụ nữ, tóc đen búi tó ngọn đỉnh đầu. Khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu, hai tai to chảy xệ quá cằm, đôi mắt nhìn thẳng.

Bức thứ hai là Đức Bà trong y phục màu vàng sẫm ngự trên tòa sen gồm hai bông sen liên kết ngược chiều với nhau tòa sen, tòa sen vùng gom mầu áo Đức Bà.

Tượng Đức Ông trong y phục màu vàng ngồi xếp bằng trên ngai.

Tại chùa còn bảo tồn nhiều chân tảng đá được tạo tác thành hình khối vuông.

Một bát hương tròn có đường kính miệng 30cm; hình dáng như một cái bát lớn được đục từ khối đá nguyên.

Một số di vật bằng gốm như: Hai cây nến, đôi hạc, một hộp đựng sắc, một khay với bản chân quỳ. Đáng lưu ý hơn cả là giá treo chuông nhỏ có hai rồng nằm cạnh trên phía treo – một mâm bồng gỗ sơn son.

Ba long ngai cổ với hai đầu rồng chầu về phía trước ở vị trí cao hơn đầu tương.

Chùa còn lưu giữ một tập sách tư liệu chữ Hán gồm các bài văn tế các vị thần thờ tự chùa, trong đó có tờ sớ cúng cầu lên các vị. Cửu Thiên Huyền nữ, Thánh Mẫu, Đức Ông, Đức Bà, Thổ Công, Thổ Phấn Đại Vương…Tư liệu này đã giúp chúng ta khẳng định tên các vị thần được phối thờ tại chùa Trào Âm tư nhiều thế kỷ trước.